Piwo

natalia

Produkcja Piwa była już prowadzona przez kapłanów w Mezopotamii (4 tys. p.n.e.). Zanano wówczas 8 gatunków piwa z jęczmienia, 8 z pszenicy i 3 mieszane (zagęszczone "dla bogów"). Piwo babilońskie przygotowywano zawsze jako ekstrakt wymagający rozcieńczenia, gdyż lubiono tu piwo mocne i trwałe. Około 3 tys. p.n.e. wytwarzano w południowej Babilonii także piwo z prosa. Umiejętność warzenia piwa przyjęli od Babilończyków Egipcjanie, u których piwo stało się napojem codziennego użytku, pitym wprost z beczki przy użyciu trzciny. Egipcjanie lubili piwo jasne, młode, słabsze. Do wyrobu dodawali sól kuchenną (podobnie jak dziś portery angielskie). Piwa używali Izraelici, a rabin Papa skonstuował w 359 n.e. pierwszy filtr do za cieru. Zosimos z Panapolis, słynny alchemik, napisał w 300 n.e. pierwszą książkę o warzeniu piwa. Grecy i Rzymianie mniej cenili piwo, choć u Tacyta, Katona, i Columelli są wzmianki o jego produkcji. Natomiast szeroko używały piwa ludy Afryki, w Europie u Germanów i Słowian, przy czym metody produkcji były bardzo podobne.

Trudno dzisiaj byłoby stwierdzić, kto pierwszy wprowadził dodawanie chmielu do piwa - prawdopodobnie Rzymianie w III lub IV wieku. Upowszechnili to potem Arabowie. W średniowiecznej Europie warzeniem piwa zajmowały się klasztory, pózniej przywilej na nie otrzymały miasta. W XIII w. Basilius Valentinus. pierwszy podał skład piwa i oobserwacje nad przebiegiem fermentacji. W 1474 bawarskie miasto Nahburg zastosowało dolną fermentację i dłuższe przechowywanie piwa.W 1614 H. Knaustius opublikował dzieło o piwowarstwie. W 1763 J. Fargot skonstruował przyrząd do mierzenia gęstości zacieru brzeczki piwa. W 1764 Anglik M. Briole stwierdził powstawanie kwasu węglowego przy warzeniu, a w 1722 Anglik E. Harwood uruchomił w Londynie pierwszy browar porteru z dodatkiem soli.

Pierwsza połowa XIX wieku upłynęła na badaniach O. Fabiana, L. Thenarda, F. Erxlebena, K. Cagniard de Latoura i T. Schwanna nad istotą fermentacji oraz nad drożdżami, zamkniętych w 1861 publikacją L. Pasteura, który wykazał zasadniczą rolę drożdży w procesie fermentacji. W 1885 Duńczyk E. Hansen skonstruował pierwszy aparat do czystej hodowli drożdży. Francuzi wprowadzili słodownie mechaniczne ( J. Galland w 1870 - słodownię bębnową, J. Saladin - słodownię skrzyniową). W Polsce piwa używano od prehistorycznych czasów. Leszek Biały z powodu braku piwa w Palestynie odmówił udziału w wyprawach krzyżowych. Piwo, warzyły klasztory, a od przywileju Przemysława II w 1295 także miasta. Potem produkcja jego uległa rozdrobnieniu, np. w Warszawie w 1796 było 86 browarów. Do najbardziej znanych polskich piw należały na przełomie XIX i XX wieku piwo wareckie, okocimskie oraz żywieckie.

natalia

W produkcji piwa wyróżnia się trzy główne etapy: Słodowanie polegające na moczeniu ziarna zbóż, ich skiełkowywaniu i suszeniu (dla piw jasnych w temperaturze 75 - 85 stopni Celsjusza, dla ciemnych 100 - 105 st. Celsjusza) oraz oczyszczaniu z kiełków. To warzenie piwa, czyli sporządzanie zacieru ze słodu i wody oraz podgrzewanie go do temperatury 75 stopni Celsjusza, w wyniku czego powstaje ciekła mieszanina, tzw. brzeczka, gotowana wraz z chmielem w warzelni i ochładzana do 5 stopni Celsjusza. To fermentacja brzeczki z dodatkiem drożdży (główna 10 dni, potem leżakowa dla dojrzałości konsumpcyjnej 56 dni).
Polscy producenci piwa

natalia

Polscy producenci piwa

natalia

Słowniczek piwosza

Co znaczą napisy na puszkach i butelkach piw zagranicznych?

ale - piwo brytyjskie produkowane przy pomocy drożdży fermentacji górnej

all barley - produkowane najczęściej ze słodu jęczmiennego, bez dodatku innych zbóż lub cukrów

all malt - produkowane tylko ze słodów zbożowych

altbier - niemieckie określenie piwa górnej fermentacji

bitter - angielski termin oznaczający mocno chmielone piwo typu "ale", najczęściej beczkowe

bock - niemiecka nazwa mocnego piwa (po polsku: "koźlak"); jeśli na etykiecie nie jest zaznaczone inaczej, jest to jęczmienne piwo fermentacji dolnej

cask-conditioned - piwo beczkowe, które nie jest filtrowane ani pasteryzowane i podlega wtórnej fermentacji i klarowaniu w piwnicy pubu; procesy te nie mogą zachodzić, gdy piwo zostało schłodzone

cream ale - amerykańskie określenie sugerujące bardzo jasne, łagodne piwo typu "ale", które mogło zostać zmieszane z piwem "lager"

doppelbock - czyli "koźlak dubeltowy", czyli podwójny "bock", czyli niemieckie bardzo mocne piwo odmiany fermentacji dolnej

draft beer in a can - piwo w puszce z dodatkiem azotu, który wzmaga pienistość trunku

dry beer - po wielkim sukcesie marketingowym w Japonii nazwa ta przyjęła się w Stanach Zjednoczonych; amerykańskie "dry beer" ma przeciętną zawartość alkoholu i kalorii, ale znane jest z tego, że nie pozostawia żadnego posmaku

eisbock - ekstramocne piwo typu "bock", którego moc wzrosła dzięki procesowi mrożenia - ponieważ woda zamarza szybciej niż alkohol, usunięcie lodu powoduje wzrost zawartości alkoholu

faro - brukselska odmiana piwa dosładzanego syropem

festbier - piwa niemieckie produkowane z myślą o świętach ludowych; odmiany te różnią się między sobą, ale ich moc przekracza przeciętną (5,5-6 proc.)

hell - po niemiecku "jasny", określa popularne piwa o złocistym kolorze

ice-beer - piwa nieróżniące się niczym od tradycyjnych poza tym, że na pewnym etapie fermentacji lub leżakowania zostały zamrożone, a później przywrócone do stanu ciekłego

kallerbier - niemieckie określenie wskazujące na niefiltrowany "lager", przeważnie z dużą zawartością chmielu i słabo nasycony dwutlenkiem węgla

kriek - belgijskie piwo czereśniowe typu lambic

kruidenbier - holenderskie określenie piwa z przyprawami

lager - każde piwo dolnej fermentacji; na wyspach brytyjskich piwa tego typu są zwykle złociste, na kontynencie bywają również ciemne; w krajach niemieckojęzycznych oraz Belgii i Holandii termin ten może oznaczać zwykłe piwo najczęściej podawane w danej piwiarni

light ale - angielski termin opisujący butelkowy odpowiednik typowego piwa "bitter"; w Szkocji określenie "light" wskazuje na piwo beczkowe o najniższej zawartości ekstraktu (zwykle ciemne)

light beer - amerykańska nazwa niskokalorycznego piwa, lekkiego w smaku, przypominającego pilsnera. Niskokaloryczne i niskoprocentowe. W niektórych krajach nazwa "light" oznacza niższą niż przeciętna zawartość alkoholu

maibock - piwo typu "bock" bardzo wysokiej jakości, przeważnie jasne; spożywane w Anglii pod koniec kwietnia lub na początku maja na cześć wiosny

malt liquor - piwo o małej zawartości słodu i chmielu; z pewnością nie ma mocy alkoholu destylowanego, lecz jest zazwyczaj najmocniejszym piwem wytwarzanym przez amerykańskich browarników

mild - angielskie określenie wskazujące lekko tylko chmielone piwo typu "ale"

oscura - po hiszpańsku "ciemne"

pale ale - piwo koloru jasnego brązu lub miedzi w przeciwieństwie do ciemnobrązowego "ale"

pilsener, pilsner, pils - ogólnie określa się tak wszelkie złociste wytrawne odmiany piw fermentacji dolnej o przeciętnej mocy; klasyczne piwo tego typu charakteryzuje się kwiatowym aromatem i wytrawnym posmakiem

porter - ciemne i gorzkie piwo angielskie. Po raz pierwszy otrzymano je w Londynie na początku XVIII w. Nazwa pochodzi od porters - tragarze, wśród których piwo to zdobyło początkowo największą popularność

saison - sezonowe letnie piwo warzone w Belgii. Bardzo odświeżające, lekko kwaśne piwo górnej fermentacji. Czasami z dodatkiem kwiatów chmielu przed dojrzewaniem i często dojrzewające w butelkach

stout - piwo o ciemnej barwie i słodkawym smaku

weissebier - jasne piwo pszeniczne

natalia

Nazwa Rodzaj Poj. Ekstrakt Alkohol max
Żywiec Piwo jasne 0,5 l 12,5 % wag. 5,8 % obj.
Tyskie Gronia Piwo jasne 0,5 l 11,7 % wag. 5,4 % obj.
Tyskie Książęce Piwo jasne 0,5 l 12,0 % wag. 5,4 % obj.
Tyskie Mocne Piwo jasne 0,5 l 15,0 % wag. 7,0 % obj.
Lech Premium Piwo jasne 0,5 l 11,1 % wag. 5,7 % obj.
Lech Pils Piwo jasne 0,5 l 11,7 % wag. 5,3 % obj.
Lech Mocny Piwo jasne 0,5 l 14,8 % wag. 6,3 % obj.
10,5 - 2x chmielone Piwo jasne 0,5 l 11,2 % wag. 5,7 % obj.
Warka Specjal Piwo jasne 0,5 l 12,5 % wag. 6,2 % obj.
Strzelec Piwo jasne mocne 0,5 l 15,1 % wag. 7,8 % obj.
Ostrów Jubileusz Piwo jasne 0,5 l 12,5 % wag 6,0 % obj.
Van Pur Kaiser Piwo jasne 0,5 l 12,5 % wag. 5,8 % obj.
Van Pur Steffl Piwo jasne 0,5 l 11,5 % wag. 4,8 % obj.
Van Pur The Cool Piwo jasne 0,5 l 11,0 % wag. 2,9 % obj.
Van Pur Premium Piwo jasne 0,5 l 12,0 % wag. 5,7 % obj.
Van Pur Mocne Piwo jasne mocne 0,5 l 18,0 % wag. 8,1 % obj.
Van Pur Zlaty Hard Strong Piwo jasne mocne 0,5 l 14,5 % wag. 7,0%obj.
Van Pur Zlaty Hard Piwo jasne 0,5 l 11,5 % wag. 5,7 % obj.
Van Pur Stong 15 Piwo jasne mocne 0,5 l 15,0 % wag. 7,0 % obj.
Van Pur Stong 18 Piwo jasne mocne 0,5 l 18,0 % wag. 8,1 % obj .
Budweiser Budvar Piwo jasne 0,5 l 11,0 % wag. 5,0 % obj .
Pilsner Urquell Piwo zasadowe 0,5 l 10,0 % wag. 4,4 % obj.
Kalnapilis DVARO Piwo jasne 0,5 l 11,3 % wag. 5,0 % obj.
Kalnapilis in ICE Piwo jasne 0,33 l 11,3 % wag. 5,0 % obj .
Cooler Piwo jasne 0,5 l 6,6 % wag. 3,2 % obj .
Carlsberg Beer Piwo jasne 0,5 l 11,8 % wag. 5,5 % obj .
Grolsch Piwo jasne 0,33 l 11,5 % wag. 5,0 % obj .
Zipfer Piwo jasne 0,66 l 12,2 % wag. 5,4 % obj.
Bosman Gold Piwo jasne 0,5 l 11,1 % wag. 5,7 % obj.
Bosman Strong Piwo jasne ciemne 0,5 l 20,0 % wag. 8,1 % obj.
Bosman Mocny Piwo jasne mocne 0,5 l 15,1 % wag. 7,8 % obj.
Bosman Special Piwo jasne 0,5 l 14,0 % wag. 6,8 % obj.
Bosman Full Piwo jasne 0,5 l 12,5 % wag. 6,2 %obj.
Kmicic Pils Piwo jasne 0,5 l 11,7 % wag. 5,7 % obj.
Okocim Zagoba Piwo jasne 0,5 l 12,5% wag. 6,2 % obj.
Okocim Mocne Piwo jasne mocne 0,5 l 15,1% wag. 7,8 % obj.
Okocim Karmi Piwo jasne 0,5 l 10,4% wag. 1,2 % obj.
Okocim Porter Piwo jasne ciemne 0,5 l 22,0 % wag. 9,5 % obj.
Okocim Light Piwo typu lager 0,5 l 10,1% wag. 5,5 % obj.
Okocim Browar Piwo typu lager 0,5 l 11,0 % wag. 5,5 % obj.
Okocim O.K. Beer Piwo jasne 0,5 l 12,5% wag. 6,2 % obj.
Piast Książ Piwo jasne 0,5 l 10,5 %wag. brak danych
Piast Podpiwek Szlachecki Piwo jasne 0,5 l 11,6 % wag. brak danych
Piast Magnum Piwo jasne 0,5 l 12,0 % wag. brak danych
Piast Super Premium Piwo jasne 0,5 l 15,0 % wag. brak danych

natalia

1. Piwo z campari:
33 ml jasnego piwa
60 ml campari
Do dużej szklanicy wlać campari, a następnie zimne piwo. Zamieszać napój i podawać schłodzony.

2. Coctail z piwa:
0,33 l jasnego piwa
40 ml wytrawnego wermutu
Do wysokiej szklanki wrzucić 2-3 kostki lodu, wlać wermut i dopełnić szklankę piwem.

3. Czyściec:
0,5 l jasnego piwa
20 ml rumu
sól
pieprz
Dekoracja: plasterek cytryny
Do wysokiej szklanki wlać rum, dopełnić piwem, dosypać do smaku szczyptę soli i pieprzu. Krawędź szklanki udekorować plasterkiem cytryny.

4. Ladies Cup:
0,33 l jasnego piwa
20 ml rumu
20 ml skondensowanego mleka
20 ml soku wiśniowego
150 ml szampana
Do szklanego pucharu o pojemności conajmniej 0,5 l wlać kolejno: rum, mleko, sok. Nasępnie wymieszać, wlać piwo i dopełnić szampanem.

natalia

Bermuda Highball
Składniki
piwo Ginger Ale
- 20 ml Gordon's Dry Gin
- 20 ml wytrawnego wermutu
- 20 ml brandy
- kilka kostek lodu
Do szklanki do longdrinków wrzucić kilka kostek lodu. Wlać gin, wermut i brandy, zamieszać, dopełnić Ginger Ale.
Black Velvet
- 100 ml ciemnego piwa (np. angielskie Stout)
- 100 ml szampana
Zimne piwo wlać do szklanki do longdrinków i dopełnić szampanem
Grog szkocki
- 1,5 l piwa
- 150 g cukru
- pół szklanki rumu
- laska wanilii
W podgrzanym piwie rozpuścić cukier, dodać rum i laskę wanilii. Tuż przed podaniem wanilię wyjąć.

natalia

Grzane Piwo
- 0,5 l piwa
- 2 łyżki cukru
- 0,5 łyżeczki cynamonu
- 0,5 łyżeczki zmielonych goździków
Wsyp cukier, cynamon i zmielone goździki do niedużego garnka. Zalej je siedmioma łyżkami piwa, rozmieszaj i poczekaj aż cukier się rozpuści. Zagotuj i przytrzymaj pod pokrywkś 3 minuty. Dolej pozostałe piwo, przykryj garnek pokrywkś i na silnym ogniu doprowadź do wrzenia. Odczekaj chwilę aż przyprawy osiądą na dnie i porozlewaj napój do kufli.

Marshall
- 0,5 l jasnego piwa
- 0,5 l szampana
- pokruszony lód
- plasterki cytryny
Wymieszać wszystkie składniki, podawać z lodem.

Piwo z Wódką Gorzką
- 0,5 l piwa jasnego (np. Tyskie)
- 50 ml wódki żołądkowej gorzkiej
Wlać zimne piwo do kufla, następnie dolać wódkę żołądkową gorzką. Nie mieszać.

natalia

Północny ekspress
- 2 łyżeczki likieru z czarnej porzeczki
- sok z połowy cytryny
- szklanka piwa
- pokruszony lód
Wszystkie składniki wymieszać z lodem w shakerze, przecedzić do kieliszków.

Strong z Campari
- 0,33 l piwa
- 60 ml campari
Do dużej szklanicy wlać campari, a następnie zimne piwo. Zamieszać napój i podawać schłodzony.
U-boot
- 0,5 l piwa Warka Jasne Pełne
- 20 ml żytniej wódki
Napełnij kufel piwem i przygotuj 20 ml. żytniej wódki w kieliszku. Gdy będziesz już gotów spróbować, umieś kieliszek z wódką w piwie tak by powoli zaczął opadać. Zacznij pić zanim kieliszek opadnie na dół.

natalia

Potrawy z dodatkiem złocistego napoju
Cebulki w piwie
- 1 kg małych cebulek
- 60 g masła
- 4 łyżki oliwy lub oleju
- 3 łyżki śmietany
- 2 szklanki ciemnego piwa
- łyżka cukru
- szczypta tymianku
- 2 listki laurowe
- sól
- pieprz
Cebulki obrać, obsmażyć na maśle i oleju, dodać tymianek i liście laurowe. Posolić, posypać pieprzem, potrzymać 15 min. w cieple. Wlać piwo, dosypać cukier. Pogotować 10 min. Tuż przed podaniem doprawić sos śmietaną.

Filety rybne w ciemnym piwie

6 filetów
- 0,5 l ciemnego piwa
- pół cytryny
- 50 g masła
- 2 łyżki mąki
- szczypta cukru
- 2 goździki
- sól
- pieprz
Z mąki i masła zrobić zasmażkę, rozprowadzić piwem dokładnie mieszając, aby nie powstały grudki. Dodać cukier, sól, pieprz, goździki. Filety ułożyć w naczyniu do zapiekania, polać sosem i zapiekać około 15 min. Tuż przed podaniem skropić rybę sokiem z cytryny

natalia

Piwna polewka
- 2 butelki piwa
- 3-4 żółtka
- 3-4 łyżki cukru
- kilka goździków
- kawałek cynamonu
- 0,25l szklanki śmietanki
Żółtka utrzeć z cukrem do białości. Piwo wlać do rondla, zagrzać z cynamonem i goździkami. Uważać, żeby nie zawrzało. Gorące piwo dolewać stopniowo do ubitych żółtek, stale mieszając. Podgrzać, nie zagotowując, wymieszać ze śmietanką. Podawać zaraz po przyrządzeniu w szklaneczkach z ceramiki.

Zupa piwna po polsku
1 l ciemnego piwa
- żółtko
- pół szklanki kwaśnej śmietany
- 2 łyżki masła
- 2 łyżki mąki
- 100 g tartego żółtego sera
Z mąki i masła zrobić zasmażkę, następnie stopniowo wlać piwo mieszając, aby nie powstały grudki. Dodać śmietanę z dokładnie rozbełtanym w niej żółtkiem. Posolić, dosypać pieprz oraz utarty ser.

natalia

Cykliska:

0,33 l ciemnego piwa
0,33 l lemoniady
Oba napoje szybko wymieszać i natychmiast podawać.

Utrwalacz - dobijacz

0,33 l jasnego piwa
20 ml wódki
20 ml soku z cytryny
Do szklanki wlać wódkę, sok cytrynowy, wymieszać i dopełnić piwem.

natalia

Brzeg Bałyku:

0,33 l jasnego piwa
0,33 l coli

Oba napoje szybko wymieszać i natychmiast podawać.

Piwo z sokiem po poznańsku:

0,5 jasnego piwa
20 ml syropu malinowego

Do kufla wlaćsyrop i dopełnić piwem. Jeśli ma być obfita piana, do kufla z piwem dolewamy syropu i mieszamy łyżką barową. Zamiast syropu malinowego można też używać wysoko schłodzonego soku wiśniowego.

natalia

Kosmonauta:

0,33 l jasnego piwa
0,33 l szampana lub innego wina musującego
Schłodzone piwo i szampana w równych częściach wlać do wysokiej szklanki.

Piccolo:

0,5 l jasnego piwa
0,25 l szampana

Napoje oziębić. Do wysokiej szklanki nalać piwo, tak aby napełnić 2/3 objętości, a następnie dopełnić szampanem.

Piwo z cytryną:

33 ml jasnego piwa
60 ml winiaku
1 łyżeczka cukru pudru
1 łyżeczka soku z cytryny
szczypta gałki muszkatołowej

Do oziębionęj szklanicy wsypać cukier, dodać soku z cytryny i winiak. Wymieszać. Następnie wlać zimne piwo i posypać je gałką.

natalia

Piwo Egzotyczne:

0,5 l jasnego piwa
1,5 łyżki naturalnego miodu
1 jąjko
1 cytryna
1 pomarańcza

Zagrzej piwo, dodaj miód i ubite na kogel-mogel jajko. Rozdziel pomarańcze i cytrynę na pół. Połowę owoców pokrój i dodaj do ogrzanej masy, z drugiej części owoców wyciśnij sok i również dodaj da piwa. Ciągle mieszając doprowad do wrzenia. Podawaj gorące w porcelanowych filiżankach lub kubkach.

Grzane piwo:

0,5 l jasnego piwa
0,5 łyżeczki cynamonu
0,5 łyżeczki zmielonych goździków
2 łyżki cukru

Wsyp cukier, cynamon i zmielone goździki do niedużego garnka, zalęj je siedmioma łyikami piwa, zamieszaj i poczekaj aż cukier się rozpuści, zagotuj i przetrzymaj pod pokrywką 3 minuty. Dolej pozostałe piwo, przykryj garnek pokrywką i na silnym ogniu doprowadź do wrzenia. Odczekaj chwilę, aż przyprawy osiądą na dnie i porozlewąj napój do porcelanowych albo kamionlcowych kubków.